ทันตแพทย์มักจะย้ำเสมอว่าให้ "ใช้ไหมขัดฟันทุกวัน" แต่หลายคนยังสงสัยว่าทำไมจึงสำคัญขนาดนั้น ในเมื่อเราก็แปรงฟันอย่างดีแล้ว? คำตอบง่ายๆ คือ การแปรงฟันเพียงอย่างเดียวสามารถทำความสะอาดผิวฟันได้เพียงประมาณ 60% เท่านั้น ส่วนที่เหลือคือพื้นที่ระหว่างซอกฟันที่ขนแปรงเข้าไม่ถึง

การละเลยพื้นที่ส่วนนี้ก็เปรียบเสมือนการปล่อยให้มีเศษอาหารและแบคทีเรียสะสม ซึ่งเป็นจุดเริ่มต้นของปัญหาสุขภาพช่องปากมากมาย บทความนี้จะอธิบายถึงความสำคัญของไหมขัดฟันและจะเกิดอะไรขึ้นหากเรามองข้ามไป

ซอกฟันและร่องเหงือกคือบริเวณที่แปรงสีฟันเข้าไม่ถึงและเป็นแหล่งสะสมชั้นดีของ "คราบจุลินทรีย์" (Plaque) เมื่อคราบเหล่านี้รวมตัวกับเศษอาหารที่ตกค้าง จะกลายเป็นแหล่งเพาะเชื้อแบคทีเรียซึ่งจะผลิตกรดออกมาทำลายผิวฟันและสร้างสารพิษที่ทำให้เหงือกระคายเคือง นี่คือปัญหาที่มักถูกมองข้ามเพราะไม่สามารถเห็นได้ด้วยตาเปล่าในระยะแรก

การไม่ทำความสะอาดซอกฟันอย่างสม่ำเสมอจะนำไปสู่ปัญหาเหล่านี้

• ฟันผุบริเวณซอกฟัน เป็นปัญหาที่พบบ่อยที่สุดและสังเกตได้ยากในระยะแรก ทำให้กว่าจะตรวจพบก็อาจผุลึกและต้องรับการรักษาที่ซับซ้อนกว่าการอุดฟันธรรมดา
• โรคเหงือกอักเสบและโรคปริทันต์ คราบจุลินทรีย์ที่สะสมจะทำให้เหงือกบวมแดง อักเสบ และมีเลือดออกง่าย หากปล่อยทิ้งไว้ การอักเสบจะลุกลามไปทำลายกระดูกรองรับฟัน ซึ่งเป็นสาเหตุหลักของฟันโยกและการสูญเสียฟัน
• กลิ่นปากเรื้อรัง เศษอาหารที่เน่าเปื่อยและแบคทีเรียระหว่างซอกฟันเป็นสาเหตุสำคัญของกลิ่นปาก แม้จะแปรงฟันแล้วก็ตาม
• การสะสมของหินปูน เมื่อคราบจุลินทรีย์ไม่ถูกกำจัดออกไป จะแข็งตัวกลายเป็นหินปูน ซึ่งเป็นแหล่งสะสมแบคทีเรียที่ใหญ่ขึ้นและไม่สามารถแปรงออกเองได้

การป้องกันปัญหาเหล่านี้ทำได้ง่ายๆ ด้วยการเพิ่มไหมขัดฟันเข้าไปในกิจวัตรประจำวัน

สิ่งสำคัญคือ การใช้ไหมขัดฟันอย่างน้อยวันละ 1 ครั้ง โดยเฉพาะก่อนนอน เพื่อกำจัดคราบที่สะสมมาตลอดทั้งวัน โดยมีเครื่องมือให้เลือกใช้หลากหลาย เช่น ไหมขัดฟันแบบเส้น ซึ่งเป็นมาตรฐานและมีประสิทธิภาพสูง ไหมขัดฟันแบบมีด้ามจับ ที่สะดวกและใช้งานง่ายสำหรับผู้เริ่มต้น หรือ เครื่องพ่นน้ำทำความสะอาดฟัน (Water Flosser) ที่เป็นอีกทางเลือกสำหรับผู้ที่จัดฟันหรือไม่ถนัดใช้ไหมขัดฟันแบบเส้น

หัวใจสำคัญคือการเรียนรู้ วิธีใช้ที่ถูกต้อง เพื่อให้สามารถทำความสะอาดร่องเหงือกได้อย่างหมดจดโดยไม่ทำให้เหงือกบาดเจ็บ ซึ่งสามารถขอคำแนะนำจากทันตแพทย์ได้โดยตรง

ไหมขัดฟันไม่ใช่อุปกรณ์เสริม แต่เป็นเครื่องมือจำเป็นสำหรับการดูแลสุขภาพช่องปากที่สมบูรณ์ การสละเวลาเพียง 1-2 นาทีต่อวันเพื่อใช้ไหมขัดฟัน คือการลงทุนที่คุ้มค่าในการป้องกันปัญหาช่องปากที่ซับซ้อนและมีค่าใช้จ่ายสูงในอนาคต อย่าปล่อยให้ "ภัยเงียบ" เหล่านี้ทำลายสุขภาพฟันของคุณ เริ่มต้นสร้างนิสัยการใช้ไหมขัดฟันตั้งแต่วันนี้เพื่อรอยยิ้มที่สะอาดและมั่นใจไปอีกนาน